​Ծայրամասային կամ պերիֆերիկ նյարդերը ներառում են ձեր գլխուղեղից և ողնուղեղից դուրս գտնվող նյարդերը։​

Դրանց են պատկանում, օրինակ, ձեր դեմքի, վերջույթների և մարմնի նյարդերը։ Այս նյարդերը նյարդահաղորդչական կապ են ստեղծում մի կողմից գլխուղեղի և մյուս կողմից մկանների, մաշկի և ներքին օրգանների միջև։

Ախտահարվելիս ծայրամասային նյարդերը չեն կարողանում պատշաճ կերպով իրականացնել նյարդահաղորդականությունը՝ աղճատելով կապը ձեր գլխուղեղի և մարմնի վերոնշյալ մասերի և ներքին օրգանների միջև։

Ծայրամասային նյարդերի ախտահարման հանրահայտ օրինակներից են՝

• .ներզատական (էնդոկրին) համակարգի հիվանդություններ, օրինակ՝ դիաբետ և հիպոթիրեոզ
•  
• վիրուսային ծագման հիվանդություններ, օրինակ՝ Գիյան-Բարրեի համախտանիշ
•  
• նյարդերը ճնշող հիվանդություններ, օրինակ՝ կարպալ (դաստակային) թունելի համախտանիշ
•  
• աուտոիմուն հիվանդություններ, օրինակ՝ ռևմատոիդ արթրիտ և համակարգային կարմիր գայլախտ (լուպուս)
•  
• վարակներ, այդ թվում՝ վիրուսային, օրինակ՝ գոտևորող հերպես, ցիտոմեգալովիրուս, Էպշտեյն-Բարի վիրուս և ՄԻԱՎ
•  
• երիկամային գործունեության խանգարում, երբ նյութափոխանակության թունավոր արգասիքները կուտակվում են օրգանիզմում և ախտահարում ծայրամասային նյարդերը
•  
• քաղցկեղներ, որոնք ճնշում կամ սեղմում են հարակից նյարդերը կամ ուռուցքներ, որոնք ծագում են անմիջապես նյարդային հյուսվածքից
•  
• քաղցկեղի ճառագայթային բուժում, որը կարող է վնասել ծայրամասային նյարդերը
•  
• որոշ դեղերի (քիմիոթերապիա, նեյրոտոքսիկ դեղեր), արտադրական թույների (կապար, սնդիկ, մկնդեղ) և ալկոհոլի նեյրոտոքսիկ ազդեցություն։

Ծայրամասային նյարդերը կարող են նաև վնասվել ֆիզիկական վնասվածքի (ներառյալ՝ տրավմաներ), վիրահատական վնասվածքի և շարունակական լարվածության պատճառով։ Որոշ մարդիկ կարող են ծնվել ծայրամասային նյարդերի հիվանդություններով։

Եթե դուք ունեք ծայրամասային նյարդի ախտահարում, կարող եք նշել հետևյալ գանգատները կամ նշանները՝

• մկանային խնդիրներ, այդ թվում՝ թուլություն, մշտական ձգվածություն, ջղաձգումներ կամ մկանային ցնցումներ
•  
• զգացողության խանգարումներ՝ ծակծկոցներ, թմրածություն, այրող բնույթի կամ սուր ցավ
•  
• հպվելիս՝ մաշկային գերզգայունություն
•  
• ցածր արյան ճնշում։
•  

Կախված նրանից, թե որ նյարդն է ախտահարվել, դուք կարող եք նշել նաև աղիների գործունեության խանգարումներ (օրինակ՝ փորլուծություն կամ փորկապություն), տաք միջավայրի անտանելիություն, արյան ճնշման փոփոխություններ, որը կարող է ուղեկցվել գլխապտույտով։